از فرمایشات امام صادق علیه السلام  "لاجبر ولاتفویض بل امر بین الامرین" -4

در اَزَل نیک و بدی آمیختند                                 چون شِکر در زهرِماری ریختند

خواست از حکمت کند از هم جدا                        نیک و بد را از رهِ مهر و وفا

ظُلم بود اَر زشت و نیکی شد به هم                    از عدالت دور بود ای محترم

بود اَر بوجهل و با احمد یکی                               از عدالت دور می شد ای زَکی

کرد از حکمت بد از نیکی جدا                             تا هویدا گردَدَت عدلِ خدا

لوحِ دل بر مرد و زن یکسان بود                           از گنه دل مَر تو را اَسوَد شود

هست انگور اختیارش دستِ ما                          سرکه یا دوشاب سازی شد روا

یا  که  گیری خَمرِ  مُسکَر در جهان                      تو غنی و عالَمی سوزی از آن

ره اگر خواهی بوَد راهت عیان                            مو به مو را کرده پیغمبر بیان

شد مَلَک را سجده بهرِ آدمی                            تا بدانی از همه بالاتری

در تو دَرج است عرش و فرشِ کبریا                     شرم کن آخر نما از حق حَیا

کن دلِ  خود صیقلی ای مردِ دین                       تا عیان بینی خدا را ای امین

نعمتِ ایمان زِ هَر نعمت فزون                            قدرِ  آن بشناس می  گردی زَبون

نعمتِ دیگر بوَد اندر جهان                                 تندرستی باشد و امن و امان

از خودی بگذر تا یابی خدا                                عشق باشد از همه عالم جدا

آدمی نشناخته تا خویش را                              کِی شناسد او خدای خویش را

آدمی روح است افلاکش بدن                           هرچه بینی در جهان از زیر و بم

گر شناسی خویش بشناسی خدا                    لیک باشد در سَرَت دایم هوا

گَر  که شیطان سجده بر آدم نکرد                     تو نمایی با خدای خود نبرد

تا توانی ناله‌ها کن در سحر                             ناله ی واحَسرَتا ای بی خبر

عفو کن تا عفو بنماید خدا                               هر پلیدی را کُنَد از تو جدا

تو به ظاهر اصغر و باطن کبیر                           قدرِ خود بشناس تا گردی مُنیر 

اَحسن التَقویم آمد بَهرِ تو                                اَسفل و سافل بوَد هم نامِ  تو

شد گواهِ خود به دنیا هر کسی                       شاید خود گُل شود یا او خَسی

مُهر و امضا می دهد بر نیک و زشت                 هرچه بنمایی همانَت سرنوشت

عقل و ایمانی  و  اَرزاقی  جداست                   فکرِ باطل، فکرِ رحمانی سَواست

باز باشد درگه اش از بهرِ  خَلق                       بی نیاز است از تمامِ ما خَلَق

هر کسی خود طالب آمد ذاتِ خود                   بیند اَندَر آینه مِرآتِ خود 

صورتِ خود دیده‌ای بر دیگران                          می نِهی تهمت زِ بهرِ این و آن

خود نمودی کارِ بد اَندر میان                           لَعن بنمایی به مردم در جهان

نکته های نغز گفتم گوش کو!                        گوهری سُفتم ولیکن گوش کو!

حرف ها گفتند لیکن جَبریان                          پاسخ ایشان بدادم، این بِدان!

ای علی در کارِ حق مردانه باش                    خلق را بگذار، رو ویرانه باش

                                                             دیوان شهید-صفحات 60  و61

دیدگاه   

  توسط : شهید علی طاهریان

 از فرمایشات امام صادق علیه السلام  "لاجبر ولاتفویض بل امر بین الامرین" -3

در  ازل  حق  عالم  است  بر  کارِ خلق                    آزماید تا چه داری زیرِ دَلق 

زین سبب تزویج شد روح و بدن                              آدمی آمد در این اَنبانِ تن

از قضایِ حق خبر نبوَد کسی                                هست دریا ژرف و بی‌پایان بَسی

عرضِ آن از آسمان شد تا زمین                             بیشتر از شرق و غرب ای نازنین

هست پهنایش به قدرِ شرق و غرب                       عمق  آن از آسمان است یا بشر

اندر آن مار است و ماهی بیشمار                          کس نمیداند زِ  سرَّش در مدار

ظلمت اما زیرِ آن نورِ زیاد                                      بشنو از من تا بدانی چیست کار

حق زِ  کارِ بندگان آگاه بود                                    که چه خواهد کرد در دارِ شُهود

فعلِ هر کاری    تو را شُد سرنوشت                      هرچه بنمودی همان بَهرَت نوشت

گر زِ  حق توفیق خواهی و مدد                             از بلایَت می  رهاند تا اَبَد

صدقه دادن می‌کند رفعِ بلا                                  تا بَلا نازل نشد بِنما دعا

گَر معلم درس گوید در کلاس                               می شناسد نیک و بد را از حواس

هست یکسان رحمتش بر خاص و عام                   لیک سودی نیست هرگز بهرِخام

سرنگون در چه نَمایی خویشرا                             بَعد می گویی بُوَد  کارِ قضا

فِعل از تو سر زَنَد گویی قَضاست                          مَکرِ شیطانی تو را اَندَر قَفاست

گر مهندس می کند چیزی درست                        هَست دانا او زِ کارش در نخست

آن که داناء و محیطِ خَلق شد                               گر چِسان از کار ما آگه نشد

گر بگویی حق    زِ من آگاه بود                             می شوم کافر چرا خَلقَم نمود

گرچه سلطان می شناسد دزد را                          تا نَگیرد بَرگه که گیرد وِرا

تا نگیری دزد را ای نیک خو                                  ظلم شد زنجیر و زندان بهرِ او

میوه یکسان آمده  بهرِ  درخت                              سُست شد زیاد، ریزَد از درخت

جبر باشد بهرِ  حیوان و طیور                               هم ملائک جمله اشیا در امور

گرچه می داند خدا از نیک و بد                            عدل جاری شد زِ فعلی سرزَنَد

عالَم اَندر حدِّ خود شد مستقر                             شد   زِ  فرمان  خدای دادگر

آدمی چون   ذوحیاتین آمده است                         هم به  آب و هم به خاکش هست دَست

دل بُوَد مرآتِ حق اندر ازل                                   هرچه بیند منعکس گردد بدل

رنگ هندو صورتِ هندو شود                                 روم بیند صورت  رومی بود

بهر این گفتند نشین با عالمان                            دور  شو    و دوری گزین از ظالمان

پیش اَخگر روسیاهی شد مَزید                            از سیاهی در لباس تو پدید

هست اخبارِ  زیاد از انبیا                                    رو  زِ قرآن گوش کن یُوحی اِلی

وحیِ شیطانی زِ رحمانی جداست                      نور و ظلمت ذاتشان دانَم جداست

هَست قوَّت از خدا در خیر و شر                          اختیارش را تو داری ای پدر

دست دادندَت وَزان کاری کنی                             نی که صورت ها وَزان سیلی زَنی

نعمت بی حَد بود از چاره ساز                             نعمت او روز و شب داری نیاز

خَلق فرموده است دانم زهرِمار                           چون شِکر در موضعَش آید به کار

گَر دَوای تلخ نبوَد در میان                                  عافیت هرگز نَبینی در جهان

بهرِ  حکمت  آفریده  نیک  و  زِشت                      هر  چه  درموضع  بوَد  نیک  از  سرشت

میوه ی نارس نمی‌آید به کار                              پخته ی  پوسیده نایَد در شمار

فرج آمد چون لزومِ آدمی                                   در رهِ  مشروع گر تو عاقلی

فاعل و مختارِ هر نیک و بدی                              جَبر نبوَد  از خداوندِ غنی

بُود چون بارِ امانت اختیار                                   کَرد عالَم عجزِ خود را آشکار

اَندر این رمزی بُوَد ای هوشیار                            پُخته را این رمز می آید به کار

خار و خَس چون قابلِ اسرار نیست                      بهرِ دانا کارها دشوار نیست

آدمی شد هم  ظَلوم و هم جَهول                       دستگیرِ او خدا است و رسول

تا دَر آمد چون خدا بر کلِّ شیء                          قدرتِ او کَلب را بنمود حَی

حَی چه باشد زندگیِ بعدِ  موت                         که نباشد آن جهان را هیچ فوت

قادر است و زنده سازَد خلق را                          روزِ محشر بهرِ پاداش و جزا

از عَدَم آورد ما را در وجود                                 خلقِ عالَم آمدی اَندر شُهود

بر بَشَر چون داده  است او اختیار                       هرکسی در شان خود یابد قرار

                                                                 دیوان شهید صفحات 58، 59و 60

دیدگاه   

  توسط : شهید علی طاهریان